Basın bülteninizi yazıp, haberinizi medya listeleri ve haber ajansları aracılığıyla gazetecilere servis ediyoruz. Medya takibi yapıp raporluyoruz.
Basın bültenlerinde aranan en temel özellik, hazırlanan içeriğin haber değeri taşımasıdır. Haber değeri kriterleri içinde ise en çok dikkat çeken unsur rakam ve istatistiksel verilerdir. Rakam ve oranlarla güçlendirilmiş bir basın bülteni her zaman gazetecilerin dikkatini çeker ve basında çok daha fazla yer alır.
Basında “Göçmen sayısı 270 milyonu aştı”, “Ülkemizde yıllık sigara tüketimi yeniden 100 milyarın üstüne çıktı” gibi rakam ve istatistiklerin yer aldığı haberlere ve hatta bu haberlerin manşete taşındığına rastlarız. Peki, temelde bir haber metni olan basın bültenlerinde rakam ve istatistikleri bu kadar kıymetli yapan nedir? Blog yazımızda sizler için bu sorunun cevabına değiniyoruz.
Kişi veya kurumların basınla sürdürülebilir ilişki ağı kurmasını sağlayan basın bültenlerinde en temel hassasiyet, haber değeridir. Haber değeri; yayının türüne, yayınlandığı zaman aralığına, yayın politikalarına ve halkın kültürel özelliklerine bağlı olarak farklılık gösterse de evrensel ölçekte güncellik, merak, etki, kamu yararı, sıra dışılık, şöhret ve olumsuzluk gibi kriterlere bağlıdır. Gelgelelim, verilere dayanan metinler her zaman daha fazla haber değeri taşır. Çünkü rakam ve istatistik kullanımı, metinde ele alınan konunun somut çıktılara, yani kanıtlara dayandığına işaret eder. Rakam ve oranlarla güçlendirilmiş bir basın bülteni, özellikle güncellik, etki ve merak kriterlerini karşılayarak gazeteciler tarafından önemli ve ilgi çekici bir metin olarak değerlendirilir. Ancak rakamsal veri içeren her metnin haber değeri taşıdığı yanılgısına da düşmemek gerekir. Önemli olan, rakam ve istatistiklerin doğru ve anlam ifade edecek şekilde kullanılmasıdır.
İstatistik, belirli bir fenomeni anlamamıza izin veren karşılaştırmalar veya değişkenlikler oluşturmak için bir dizi verinin toplandığı, analiz edildiği, tanımlandığı ve çalışıldığı bir bilim ve matematik dalıdır.
Bilgi miktarının ve topluma akışının arttığı küresel bir bilgi toplumunda yaşıyoruz. Artık pek çok kişi, istatistiklerin insan yaşamının neredeyse her alanında yararlı bilimsel bilgileri şekillendirmede ve sağlamada önemli bir rol oynadığını kabul ediyor.
İstatistikçiler, kaliteli istatistikler üretmek için eğitilirler, ancak nadiren ürettikleri istatistikleri yaymak veya bu istatistikler üzerinden iletişim kurmak konusunda eğitimlidirler. Buna karşılık, basın profesyonelleri üretilen istatistiklerden anlamlı sonuçlar çıkararak bu bilgileri toplumla paylaşmak için bir köprü görevi görür. Basın bültenleri ise gazetecilere ele alınan konuyla ilgili toplumun daha fazla dikkatini çekmek için gereken istatistiksel verileri hazır bir şekilde sunarak büyük bir kolaylık sağlar. Kaynağı belirli ve güvenilir, metine uyumlanmış ve uygun şekilde kullanılmış rakam, istatistik, grafik ve infografiklerle zenginleştirilmiş bir basın bülteniyle karşılaşan bir gazeteci, söz konusu basın bültenini takipçileriyle buluşturmak için daha hevesli olacaktır.
Basın bültenlerinde yer verilen rakam ve istatistikler, güvenilir kaynaklara dayanmalıdır. Aksi halde imaj ve itibarı zedeleyici riskli durumlar oluşabilir. Bu kaynak, bir şirketin kendi faaliyet alanına dair verileri olabileceği gibi, ilgili konu özelinde araştırma şirketleri tarafından yayımlanmış bir araştırma raporu veya ülkelerin istatistik kurumları tarafından paylaşılan veriler de olabilir. Yararlanılan kaynak her ne olursa olsun, haber metninde referans olarak belirtilmelidir.
Rakam ve istatistikler, her ne kadar somut çıktılara dayanmaları bakımından haber değeri taşısalar da tek başlarına anlam ifade etmede yetersiz kalırlar. Örneğin, “Göçmen sayısı 272 milyona ulaştı” ifadesi rakamsal bir bilgi içerse de söz konusu oranın büyüklüğünü gazetecinin zihninde canlandırmak için yeterli olmayabilir. Bu ifadenin yerine, “Göçmen sayısı dünya nüfusunun %3,5’ini aştı” şeklinde bir kullanım, içerdiği kıyaslamayla hem veriyi besler hem de verinin imgelenmesini kolaylaştırarak, anlamlandırır.
Basın bülteninde yer verilecek veriler kıymetli bir çıktı sunsalar dahi, gazetecilerin dikkatini çekecek şekilde ifade edilmedikleri sürece etkili olamazlar. Örneğin; 2018 yılında 50 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren A şirketi, 2019 yılında bu rakamı 100 milyon dolara ulaştırdıysa bunu “A şirketi 2019 yılında 100 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi” gibi bir kullanımla duyurmak yerine “A şirketi 2019 yılında ihracatını ikiye katladı” veya “A şirketinin ihracatı bir yılda %100 arttı” şeklinde ifade etmek veriyi daha çarpıcı ve ilgi çekici hale getirir.
Haber metninde yer alacak rakam ve istatistikler, değinilen konuya ilişkin sorunların saptanması ve çözüm yollarına ilişkin fikir vermesi açısından da önemlidir. Bu noktada gazeteciyi yalnızca verilerden haberdar etmek değil, bu verilerin ne anlama geldiğini açıklamak ve mevcut tabloyu değerlendirmek de gerekir. Bu durum, bültende adı geçecek marka sözcülerinin imaj ve itibarı açısından da avantaj sağlar. Basının gündeminde benzer bir konu olması durumunda gazeteciler, daha önce bu alanda değerlendirmede bulunan marka sözcülerinden görüş talep edebilirler.
Yeterince hakim olunmayan bir konuya ilişkin rakamsal verileri değerlendirmek, çıktıların doğru yorumlanmama ihtimalini artırır. Bu durum, basının ve hedef kitlenin yanlış yönlendirilmesine neden olarak itibar kaybına yol açabilir. Kişi veya kurumların uzmanlık alanlarına dair rakam ve istatistikleri ele almaları hem isimlerinin uzmanlık alanlarıyla bağdaştırılması hem de dezenformasyon riskini ortadan kaldırması bakımından önemlidir.
Basın bülteninde yer alan sayısal verilerin, kaynaklarında belirtildiği gibi kullanılması ve değiştirilmemesi gerekir. Örneğin küsuratlı veriler yuvarlanmamalı, bunun yerine daha kolay anlaşılabilir şekilde ifade edilmelidir. “Şehrin yeşil alan oranı %4,7’ye ulaştı” gibi bir ifade “Şehrin yeşil alan oranı %5’e dayandı” şeklinde kullanılabilir. “Şehrin yeşil alan oranı %5’e ulaştı” ise yanlış bir kullanımdır.
İnfografikler, bir şirket hakkında veri paylaşmak için günümüzde ideal olan yazı, analiz ve tasarımın bir karışımıdır. Bu nedenle, internet çağında çokça tercih edilen bir pazarlama aracıdır. Bir infografik hem görsel olarak çekici olmalı hem de karmaşık verilerin kolayca anlaşılmasını sağladığı için değerli bilgiler içermelidir.
Etrafımızda sindiremeyeceğimiz kadar çok miktarda hızlı bir bilgi akışı var ve fark yaratabilmek için beyne ulaşan bilgilerin %90'ının görsel olduğunu anlamamız gerekiyor. İnfografikler, çoğunlukla bir bütün olarak şirket hakkında veya belirli bir ürün veya hizmet hakkında olabilecek bir hikâye anlatmak için görüntüleri, metni ve tasarımı birleştirir. Bu şekilde bir hikâye gibi tasarlanan infografikler, viralleşme yoluyla tekrar tekrar paylaşılmak içindir.
İnfografik hazırlarken, veri toplama yine ilgili veya tescilli bilgi kaynaklarından olmalıdır. Bir araştırma kuruluşu veya enstitüsü tarafından yayımlanan kaynakları kullanıldığında, bu kaynaklar, ortaya çıkan grafiği tanıtmaya teşvik edilmiş olur.
Bu yazımızda sizlerle basın bültenlerinde veri ve istatistik kullanımın neden olduğunu aktarmaya çalıştık. Siz de haber değeri taşıyan, ilgi çekici verilerle zenginleştirilmiş güçlü içeriklerle basın ilişkilerinizi güçlendirmek ve bilinirliğinizi artırmak istiyorsanız, Avrupa’nın ilk Online PR Servisi B2Press ile hemen tanışın!
